Amiga NG to skrótowe określenie współczesnych amig („Amiga Next Generation”). Pierwszy raz to określenie zostało użyte w kontekście prototypu Amiga MCC firmy Gateway. Współcześnie określenie “amigi NG” jest pojemne i obejmuje nurt hobbystycznych rozwinięć pierwotnej Amigi. Niemniej, najbardziej właściwe określenie dla “Amiga NG” dotyczy komputerów produkowanych pod marką AmigaOne, które pracują pod kontrolą systemu AmigaOS 4.x.

Marka AmigaOne została utworzona przez firmę Amiga Inc. Obecnie firma Amiga zajmuje się urządzeniami mobilnymi i tylko na płaszczyźnie oprogramowania. Nie jest wogóle zainteresowana rynkiem komputerów desktop, w tym rozwojem komputerów Amiga i jej systemu.

Prawa licencyjne do rozwijania AmigaOS 3.1 jak i do znaku towarowego AmigaOne posiada obecnie firma Hyperion. To ona jest odpowiedzialna za przepisanie AmigaOS 3.1 z Motoroli 68k na PPC.

os4_classic_4
AmigaOS 4.0

Pierwsze modele AmigaOne były produkowane przez firmę Eyetech na zlecenie Amiga Inc. Najnowsze modele na mocy umowy licencyjnej z Hyperionem produkuje firma A-Eon.

A1_X1000
AmigaOne X1000 (zdj. Hans de Ruiter)

 

Cały współczesny rozwój Amigi opiera się na osobie Trevora Dickinsona, pasjonata Amigi. To on powołał firmę A-Eon, i jest motorem napędowym (także finansowym) rozwoju sprzętu, systemu i oprogramowania.

Komputery AmigaOne są bardzo drogie. Wynika to nie tylko z wyboru procesora PPC, ale z braku możliwości rozłożenia kosztów (projektowanie, testy, sterowniki, koszty licencji). Jest za mały rynek i nie ma jak to się zamortyzować.

Są tańsze rozwiązania, np. komputerki SAM firmy ACube. Mimo wszystko aktywnych użytkowników, to znaczy posiadających sprzęt, a nie tylko sympatyzujących biernie na forach internetowych, jest ledwie kilka tysięcy.

Amiga_the_red_one_f
Red One F czyli wersja komputerka SAM 460 w wydaniu firmy Relec

 

Jeśli chodzi o część sprzętową to AmigaOne bardzo przypominają PC. Ale sprzęt jest unikalny, nie tylko procesor.

Jeśli chodzi o najnowszy AmigaOS – ma zachowane wszystkie rzeczy, czyli jest Workbench, rozwiązania takie jak RAM dysk, Libs, i t.d. – to jest ciągle ten sam system tylko powoli unowocześniany.

W system jest wbudowany emulator procesora Motorola 68020 o nazwie Petunia. Działają więc programy pisane „pod system”, natomiast rzeczy wymagające oryginalnych czipsetów typu AGA – nie.

Sprawę kompatybilności rozwiązano implementując emulator UAE. W tym wcieleniu nazywa się RunInUAE. Dołączane są ROM-y wszystkich sprzętów na jakich działał AmigaOS 3.1 (np. Amiga 1200, CD32).

Problemem jest dalszy rozwój. Przekroczenie bariery obsługi pamięci 2 GB, czy przejście na obsługę wielu rdzeni procesora i system 64 bit – to są standardy współczesnego świata od dawna, w przypadku Amigi oznaczałyby utratę kompatybilności oprogramowania. Ten sam problem dotyczy systemu MorphOS.

Skąd przywiązanie do PPC? Stała za tym tradycja (karty turbo do Amigi), ale obecnie jest to konieczność. Sposób zapisu bajtów, tzw. Big Endian, współcześnie jest rzadko używany w procesorach. Przejście na architekturę procesora x86 wiązałoby się z przepisaniem systemu i ze startem od zera (niekompatybilne oprogramowanie). Możliwe jest przejście na architekturę ARM, ale i tak nie ma na to zasobów ludzkich.

Amiga NG nie jest w stanie dogonić świata (za mało zasobów finansowych i programistów). To hobbystyczne rozwiązanie, ale ze wszystkich nowych form „amigowania” jest tym najbardziej komercyjnym i dopracowanym produktem.

Obsługiwany sprzęt

Pierwsze obsługiwane były maszyny deweloperskie oparte o płyty główne Teron CX i PX, sprzedawane – także zwykłym pasjonatom – jako modele AmigaOne SE i AmigaOne XE. Zapewniła je firma Eyetech na mocy umowy z Amiga Inc.

AmigaOS 3.1 miał być najpierw przepisany na procesory PowerPC (potem miała być nowsza wersja systemu i kolejne komputery).  Firma, która to robiła na zlecenie Amiga Inc., bardzo to rozwlekła w czasie, nie chciała przekazać kodów źródłowych, do tego doszła sprawa sprzedawania płyt Teron mini jako kolejne modele AmigaOne bez porozumienia z Amiga Inc. Z drugiej strony był problem finansowy z płatnością za wykonaną pracę, i koniec końców w ugodzie sądowej zapadł wyrok. Firma „przepisująca” system Amiga OS 3.1 otrzymała prawa do dalszego jego rozwijania i do znaku towarowego AmigaOne (2009 r.).

Ta firma to Hyperion. Co do Eyetech – to nie ma po nim śladu, ale AmigaOne ich produkcji były długo podstawowym sprzętem.

Problem pojawił się w momencie, gdy stary sprzęt zaczął się wykruszać – Hyperion wtedy przepisał system na komputerki SAM firmy ACube – modele 440ep i 440 Flex. Przez pewien krótki czas rozważano port systemu na stare komputery Apple PowerPC (projekt Moana) ale nie doszło do ukończenia prac. Zamiast tego powstał port na maszyny Pegasos II (2009 r.).

Kolejne obsługiwane komputery to SAM 460EX i różne jego odmiany oraz nowe modele AmigaOne – X1000 i X5000. Najbliższe plany to obsługa modelu AmigaOne A1222 który jest w fazie testów.

Warto wspomnieć, że aktualna wersja systemu jest dostępna dla zwykłych Amig wyposażonych w kartę PPC.

Również godny odnotowania jest fakt obsługi najnowszej wersji systemu przez emulator WinUAE – dzięki temu AmigaOS 4.x został  „unieśmiertelniony” i od tej pory nie zależy od sprzętu.

HPIM0003
AmigaOS 4.1 FE pod emulatorem WinUAE, widoczny uruchomiony Hively Tracker (zdj. Matteo Trevisan)

System

32-bitowy, oparty o kernel o nazwie Exec, Prace nad przepisaniem go na systemy PowerPC zostały rozpoczęte przez Hyperion w 2001 r. , finalna wersja AmigaOS 4 ukazała się końcem 2006 r.

W porównaniu do AmigaOS 3.1 system AmigaOS 4.x jest ewolucją a nie rewolucją – mamy desktop znany od lat jako Workbench, dźwięk to AHI, i tak dalej. Wchodząc w detale to liczba usprawnień jest duża ale nie spektakularna. Przy przepisywaniu systemu trzeba było rozwiązać tak podstawowe problemy jak uniezależnienie się od czipsetów Amigi. Obecny rozwój to mozolne gonienie standardów – na przykład zrobiono tak oczywistą rzecz jak obsługa pamięci wirtualnej – tego przecież wcześniej nie było.

Główne plusy widoczne dla użytkownika to dążenie do obsługi nowoczesnych standardów (złącza, karty graficzne), warto też podkreślić bardzo dobrą polonizację systemu.

DuaL_Monitor_Setup2
Trevor Dickinson przy swojej AmigaOne X1000 w trybie pracy dwumonitorowej

System jest komercyjny, o zamkniętych źródłach i płatny.

Aktualna wersja AmigaOS to 4.1 FE 53.38 (15.05.2015 r.), Update 2 (23.12.2020 r.)

Najnowsza wersja SDK to 53.30 (06.09.2015 r.)

 

[ ↑ ]
Zabierz mnie na górę!